چگونه بر طول عمر لاستیک های خودرو بيفزاييم

چگونه باعث افزایش طول عمر لاستیک های خود شویم ؟

با به­ کارگيري چند توصيه ساده مي توانيد بر عمر تاير خودرويتان بيفزاييد كه اين موضوع، علاوه بر صرفه اقتصادي، كمك خوبي نيز به حفظ محيط زيست مي كند زيرا توليد هر تاير، با آلودگي محيطي معادل سوختن 26 ليتر بنزين همراه است، ضمن آن كه دفع تايرهاي فرسوده نيز به محيط زيست صدمه وارد مي آورد. همچنين در صورت تنظيمهاي نامناسب (مانند بالانس چرخ­ها، تنظيم فرمان و فشار باد)، مصرف سوخت بالاتر مي رود كه ضمن ضرر اقتصادي، باعث آلودگي هرچه بيشتر هوا مي شود.

به عنوان نمونه، در سال 2003 ميلادي انجمن تاير كانادا ضمن يك تحقيق دريافت كه بزرگترين عامل سايش تاير خودرو در اين كشور، تنظيم نشدن باد تايرهاست، به طوري كه تقريباً 70 درصد خودروها حداقل يك تاير داشتند كه فشار باد آن 10 درصد بالاتر بود و 56 درصد داراي تايري با باد 10 درصد كمتراز حد توصيه شده توسط سازندگان لاستیک بودند. پس نگهداری و مراقبت از لاستیک ها برای داشتن دوام و طول عمر بالا به دلیل صرفه جویی در هزینه همیشه از نکاتی است که هر راننده ای باید به آن توجه کند. اگر می خواهید عمر لاستیک های خود را افزایش دهید و سواری خود را بهبود ببخشید و همچنین رانندگی ایمن تری داشته باشید ، به نکات بیان شده در این متن توجه کنید.

1.  به طور منظم باد لاستیک خود را بررسی کنید

اولین و آسانترین قدم را برای افزایش طول عمر لاستیک خود بردارید: فشار و باد مناسب را برای لاستیک خود حفظ کنید. باد مناسب به تنهایی می تواند عمر متوسط ​​یک لاستیک را تا 7500 کیلومتر افزایش دهد. داشتن باد نادرست (کم یا زیاد بودن باد لاستیک) نیز می تواند باعث کاهش فرمانپذیری، افزایش فاصله توقف و ترمز ، افزایش سایش و پارگی و همچنین افزایش خطر انفجار شود . به نکات زیر توجه کنید و بدانید که بازديدهاي زير به صورت حداقل ماهي يكبار در اين خصوص به شما اطمينان مي بخشند.

1-1 ) لاستیک ها به طور ماهیانه می توانند حدود یک پوند در هر اینچ مربع (PSI) باد خود را از دست بدهند. به خاطر داشته باشید که باد لاستیک ها  را وقتي که سرد هستند تنظيم كنيد. تغيير دما باعث مي شود فشار باد تاير  عوض شود، هر 5 درجه تغيير در درماي هوا، 1psi در فشار باد تاير تغيير ايجاد مي­ کند، يعني كاهش دما به مقدار 15 درجه سانتي­گراد 100 درصد کم ­بادي را به­ دنبال خواهد داشت. خود تايرها نيز به­ مرور كم باد  می شوند. مثلاً هرماه به­ طور متوسط، یک تاير خودرو 2psi از فشار باد خود را از­دست  مي دهد كه در هواي گرم اين كاهش فشار با سرعت بيشتري صورت مي پذيرد.

1-2 ) در خصوص تنظيم باد لاستیک ها مهم است بدانيم كه هيچكس با نگاه كردن به تاير به­ خصوص تايرهای راديال  نمي تواند بگويد لاستیک كم باد است يا خير ، زيرا از لحاظ ظاهري حتي 50 درصد كم باد بودن هم قابل­ تشخيص نيست. همچنين خودروهاي گران­ قيمتي كه به سيستم هشدار دهنده باد تاير مجهز هستند، تنها زماني راننده را باخبر مي­ کنند كه فشار باد تايرها از حد بسيار بحراني گذشته باشد.

1-3) براي اطمينان از تنظيم بودن فشار باد بايد يك درجه باد مرغوب خريداري كنيد. معمولاً درجه هاي بادی كه آپاراتي ها به كار مي برند دقيق نيستند زيرا به­ طوردائم در معرض ضربه­ اند و به طرز صحيحي نگهداري نمي شوند. ضمن آن­كه فشار باد بايد در حالت "سرد" اندازه گرفته شود يعني خودرو حداقل سه ساعت متوقف بوده و يا كمتر از 2 كيلومتر طي مسير کرده باشد. معمولاً در حالت نرمال رانندگي دماي تاير تا 35 درجه سانتي­گراد افزايش می يابد. پس اگر شما تا آپاراتي برانيد، در عمل آنجا فشار باد به­ صورت دقيق اندازه گرفته نخواهد شد، پس بهتر است با درجه باد خانگي خود آن را امتحان کنيد.

1-4) اگر خورده شيشه، شن و ساير اجسام خارجي لا به ­لاي آج گير كرده باشد، آن را خارج كنيد. اين اجسام مي توانند به ­تدريج در تاير فرو ­­روند و سبب بروز نشتي باد از آن شوند.

چک کردن باد تایر برعلاوه بر اینکه طول عمر لاستیک را افزایش می دهد ، ایمنی شما و سرنشینان خود را را نیز تضمین می کند.

 الف) اثرات كم باد بودن لاستیک

مهمترين خطر كم باد بودن تاير، ايمن نبودن رانندگي با چنين تايري است، زيرا در اين حالت، جداره تاير داغ مي شود و احتمال تركيدگي آن افزايش مي­ يابد. به­ علاوه عاملي كه سبب مي شود طوقه محكم روي رينگ برجا بماند، فشار باد درون لاستیک است. اگر تاير خيلي كم باد شود، در سرعتهاي بالا و سرپيچ ها (به­ خصوص در هواي گرم) ممكن است از روي رينگ جدا شود. بالا رفتن مصرف بنزين هم يكي ديگر از اثرات كم باد بودن تاير است زيرا سطح تماس تاير با جاده زياد مي شود. به ازاي هر 5 درصد كم باد بودن تقريباً 1 درصد بر مصرف سوخت اضافه مي شود، يعني اگر براي مثال به جاي "32 PSI" توصيه شده از سوي سازنده، فشار باد تاير "26 PSI" باشد، ضمن آن كه مصرف سوخت 3 درصد افزايش مي يابد، عمر تاير خودروي شما نيز ده هزار كيلومتر كم مي شود.

 ب) اثرات زياد باد كردن لاستیک 

تايري كه از حد توصيه شده بيشتر باد شود، تنها روي قسمت وسط رويه آجدار حركت مي كند، لذا سايش زودهنگام در آن بخش تاير پديد ميايد، ضمن آن كه هنگام ترمز و دور زدن، كنترل خودرو مشكل مي شود. با توجه به اهمیت قیمت بنزين، ممكن است برخي رانندگان تصور كنند زياد باد كردن تاير، مصرف سوخت را كاهش ميدهد. اين موضوع از نظر کاهش اصطكاك با جاده صحيح به نظر مي رسد ليكن مقرون به صرفه و اقتصادي نيست زيرا كمتر شدن عمر تایر، رانندگي توأم با خطرات بيشتر و فرسودگي سيستم فرمان و تعليق خودرو را به همراه خواهد داشت. 

2- لاستیک های خود را هر  8000 کیلومتر جابجا کنید

اکثر رانندگان لاستیک های خود را جابجا نمی کنند که این می تواند باعث سایش نامنظم لاستیکها شود. به عنوان مثال ، در خودروهای دیفرانسیل جلو ، لاستیک های جلو سریعتر ساییده می شوند. در خودروهای دیفرانسیل عقب ، این لاستیک های عقب هستند که زودتر در برابر آسیب قرار می گیرند. حتی خودروهای دو دیفرانسیل نیز می توانند دچار سایش نامنظم گردند ، زیرا بیشتر آنها نیرو را از یک چرخ به چرخ دیگر منتقل می کنند. با جابجایی و چرخش دوره ای لاستیک ها می توانید باعث سایش منظم آنها شوید و دوام و طول عمر آنها را افزایش دهید.

3- لاستیک ها را بالانس کنید

به­ طور متوسط و در خودروهای معمولی سواری، تاير و متعلقات چرخ روي هم حدود 20 كيلوگرم وزن دارند. اگر اين وزن به طور همگن روي چرخ توزيع نشده باشد به­ اصطلاح گفته مي شود چرخ بالانس نيست. تغييري ناچيز به ­اندازه 14 گرم در اين 20 كيلو سبب مي شود خودرو هنگام حركت مرتعش شود. اگر در فرمان لرزش احساس مي كنيد احتمالاً چرخهاي جلو بالانس نيستند و اگر در صندلي لرزش مي بينيد چرخهاي عقب از بالانس خارج شده اند. تنظيم بودن لاستیک ها به معني آن است كه همه چرخهاي خودرو نسبت به محور اصلي آن كاملاً عمود و در يك راستا باشند، در غير اين صورت تاير نمي تواند به­ خوبي به گردش درآيد و مقداري از انرژي، صرف كشيده شدن آن مي شود كه ضمن افزايش مصرف سوخت، عمر تاير را نیز كم مي كند.  ارتعاشات ، چاله ها ، دست اندازها و ... در سطح جاده می توانند به لاستیک ها آسیب برسانند و ایمنی شما را نیز در جاده به خطر بیاندازند. این موانع باعث عدم تراز و تنظیم نبودن لاستیک ها نیز می گردند ، این عدم تراز در لاستیک های جدید نیز قابل مشاهده است به طوری که اختلاف آن یک ربع تا نیم اونس است. اما همین اختلاف کم می تواند باعث کشیدگی فرمان ، لرزش و سایش نامنظم لاستیک شود که با مراجعه به یک متخصص می توانید به راحتی و به سرعت هر لاستیک را بالانس کنید و یا پیش از مراجعه خودتان براي اطمينان از تنظيم بودن لاستیک ها ، خودرو را در محل مسطحي مانند يك پاركينگ خلوت به حركت در آوريد، به آرامي فرمان را رها كنيد، نبايد فرمان به هيچ سمتي بكشد. تنظيم فرمان و چرخها بايد حداقل هر 25 هزار كيلومتر يا سالي يكبار انجام شود. بالانس کردن تایر بهترین روش برای متعادل نگه داشتن آنها است و باعث بالا فتن طول عمر تایرها می گردد و همچنین رانندگی راحت و ایمنی را نیز برای شما به ارمغان می آورد.

لازم است با مراجعه به یک متخصص در محدوده هر 20 هزار كيلومتر از بالانس بودن لاستیک ها اطمينان پيدا کنيد. فراموش نكنيد در يك شاه راه كه با سرعت 120 كيلومتر بر ساعت در حال حركت هستيد، هر تاير حداقل 14 بار در ثانيه در حال چرخيدن است. بالانس نبودن سبب خرابي جلوبندي و سيستم تعليق خودروي شما نيز خواهد شد.

4. آج لاستیک خود را چک کنید

 آج لاستیک عملکرد چسبندگی و چنگ زنی را فراهم می کند و از لیز خوردن و سر خوردن خودرو در انواع جاده های بارانی و خشک جلوگیری می کند ، بنابراین برای اطمینان از رانندگی ایمن ، بررسی آن یک بار در ماه ضروری است. آج لاستیک نباید کمتر از 1.6 میلیمتر باشد و توصیه می شود در صورت مواجه شدن با این مشکل به سرعت آن را تعویض کنید. برای چک کردن آج لاستیک می توانید از دستگاه عمق سنج ، خط تعویض لاستیک و سکه استفاده کنید و به خاطر داشته باشید تایرها را از لحاظ فرسايش غير­متقارن بازديد کنيد. هرگونه ساييدگي غير­معمول مي تواند نشاني از بروز اشكال در سيستم فرمان و تعليق نیز باشد.

5- عادات رانندگی خود را تغییر دهید

سعی کنید در جاده ها، خیابان ها و ... با سرعت مجاز برانید. کاهش و افزایش مداوم سرعت علاوه بر اینکه باعث آسیب رساندن به تایر می شود ، سیستم های دیگر خودرو را نیز دچار مشکل می کند. رانندگي در سرعت بالا كاهش عمر تاير خودرو را به همراه دارد ، به طور مثال اگر به جاي 80، متوسط سرعت خودرو 110 كيلومتر در ساعت باشد عمر تاير تا 35 درصد كاهش مي يابد. عوامل مؤثر ديگر در كاهش عمر لاستیک ، نحوه رانندگي (ترمزهاي شديد، تیک آف و بکسواد چرخ ها و غيره) و نوع جادهاي است كه در آن تردد مي کنيد. هنگام رسیدن به دست انداز، چاله چوله حتما سرعت خود را کاهش دهید تا فشار بیش از حد به رینگ و لاستیک تان وارد نشود. اگر با دقت کافی و با رعایت اصول اولیه ی رانندگی برانید دیگر نیازی به تعویض لاستیک پشت سر هم نخواهید داشت و لاستیک های شما عمر طولانی را سپری خواهند کرد.