علل و انواع آسیب لاستیک

تایر‌ها می تواند به دلایل مختلف آسیب ببینند، می تواند بدون این که راننده بلافاصله آگاه شود مشکلی رخ دهد. شایع ترین انواع آسیب های پیش آمده در تایر سوراخ، بریدگی، ضربه، ترک، برآمدگی و سایش نامنظم است. در این بخش علائم و نشانه ها را برای کمک به شما در تشخیص این مشکل توضیح خواهیم داد، به علاوه چند نکته مفید در مورد چگونگی پیشگیری از آنها.

شناسایی سایش نامنظم
انواع مختلفی از سایش نامنظم وجود دارد که معمولی ترین آنها سایش اصطلاحا پاشنه و پنجه، سایش یک طرفه و سایش مرکزی است. در اینجا توضیح می دهیم که این ها چرا و چگونه رخ می دهند.

سایش پاشنه و پنجه

 الگویی است که می تواند ناشی از استفاده رورمزه و تنظیمات سیستم تعلیق باشد. این سایش نمود ظاهری (و قابل شنیدن) نیروهای مختلف وارد بر آج است. برای توضیح بیشتر ، بیایید کمی عمیق تر به طراحی آج نگاه کنیم.

شیارهای ریز و درشت رویه تایر، برای اطمینان از ایمنی در جاده های مرطوب و خیس ضروری هستند. به خصوص با لاستیک های دارای عرض کمتر، درصد بالاتری از کانل های نخلیه آب بروی آج برای خروج آب لازم است. شیارهای متقاطع برای هدایت آب به صورت بلوک های آزاد در ناحیه شانه تایر طراحی شده اند. این بلوک‌ها می‌توانند دچار سایش پاشنه و پنجه در شرایط کاری خاص بشوند:

سفرهای طولانی با سرعت ثابت در جاده های صاف؛

سبک رانندگی متعادل/متوسط؛

مشکلات تنظیمات سیستم تعلیق خودرو

در حالی که تایر در امتداد جاده می‌چرخد، بلوک‌های آزاد، به دلیل تماس تایر با زمین آسفالت فشرده می‌شوند و تغییر شکل پیدا می‌کنند. بعد از اینکه با جاده دیگر تماس نداشتند، به شکل اصلی خود باز می‌گردند. این یک الگوی سایش روی لبه‌ی خارجی ایجاد می‌کند و ممکن است که بیشتر بر قسمت های غیر متحرک چرخ رخ بدهد.
یک مقدار اندکی از این الگوی سایش قابل قبول است و هیچ تاثیری بر راحتی در رانندگی ندارد.اما ساییدگی گسترده‌تر شود ممکن است که مسائل و مشکلات جدی‌تری ایجاد کنند.می‌تواند شامل از تورم نامتوازن و toe-inکنترل نشده و قسمت‌های کم ساییده شده باشد.

سایش مرکزی

این الگوی سایش را می‌توانید در چرخ ماشین های پرتحرک ببینید. در حین شتابگیری سریع، در شروع به حرکت و توقف های ترافیک شهری و یا هنگام شتاب گیری پس از چراغ راهنمایی، این گشتاورهای زیاد می توانند سرعت سایش مرکز آج را افزایش دهند. حتی وسایل نقلیه میان-رده امروزی دارای موتورهای مدرن هستند که می توانند گشتاور زیادی را تولید کنند و قادر به تولید درجه بالایی از لغزش هستند.

سایش یک طرفه

بزرگ‌ترین علت سایش یک طرفه به دلیل تنظیمات سیستم تعلیق است. انحرافات می توانند در گذر زمان گسترش یابند و نتیجه‌ی ، مثلاً برخورد با شدت لاستیک با جدول باشد. پایین آمدن ارتفاع خودرو به همراه لاستیک های low-profile نیز می تواند در تنظیمات چرخ ها تأثیر بگذارد. در حین رانندگی ، سیستم تعلیق تغییر‌یافته تمایل به انحراف تراز چرخ های از موقعیت مشخص شده دارند. این مشکل می‌تواند رانندگان را غافلگیر کند، زیرا مقادیر تراز چرخ می‌تواند هنوز با یک تلورانسی (با یک اختلافی) در حد قابل قبول باشد وقتی که به طور دقیق اندازه‌گیری می‌شود.
اگر چرخ‌های یک خودرو میزان نباشد، یک متخصص می‌تواند مجدد انحراف چرخ‌ها را اصلاح کند.

شناسایی اثر یک ضربه یا برآمدگی

در ایران به این حالت دو پوستی دیواره لاستیک نیز می گویند. که البته علت ایجاد دو پوستی موارد مختلفی است که یکی از این دلایل ضربه با تایر می باشد.
آسیب ضربه شدید وارده به لاستیک وقتی اتفاق می‌افتد که بدنه خارجی لاستیک با شدت به مانع خارجی برخورد می‌کند. بیرون‌زدگی در دیواره‌ی تایر نشانگر سیم ها و بافت های تخریب شده در داخل بدنه تایر است.
این نوع خسارات معمولا در رانندگی با سرعت بیش‌از حد یا ورود با زاویه اشتباه بر روی اشیاء مانند جدول و یا سرعت‌گیر رخ‌ می‌دهد. فشار بیش از حد بدنه تایر باعث پارگی سیم های دیواره لاستیک می‌شود. میزان دقیق خسارت وارده به سرعت و زاویه‌ی برخورد و اندازه‌ی مانع بستگی دارد. رانندگان محتاط معمولا قادر به جلوگیری از این آسیب‌ها هستند، مگر اینکه مانعی به صورت ناگهانی مقابل آنها ظاهر شود و آنها نتوانند خودرو را به اطراف هدایت کنند.
نادیده‌ گرفتن همچین خساراتی ریسک خراب شدن تایر را در مقاطعی در آینده افزایش می‌دهد، باعث جدایی آج تایر و لایه‌های آن ویا از ترکیدگی دیواره تایر می‌شود.
ضرب‌دیدگی گاهی با فرو‌رفتگی اشتباه گرفته می‌شود اما این دو یکی نیستند.همانطور که در ادامه توضیح خواهیم داد چال و یا فرو‌رفتگی در دیواره لاستیک زنگ خطر نیستند.

شناسایی تورفتگی دیواره تایر
دیواره تایر همیشه یکنواخت نیست، حتی گاهی اوقات دارای فرو‌رفتگی هایی است و ممکن است نیازمند بازرسی‌های دقیقی برای تعیین علل آن باشد. نکته اساسی که باید بدانیم این است که فرو‌رفتگی‌ها بی‌ضرر هستند و به ایمنی و ویژگی‌ها و شرایط رانندگی آسیبی نمی‌رسانند.این چال‌ها(فرو رفتگی‌ها) سطحی هستند.
برای تفهیم بهتر فرو‌رفتگی در تایر تصور کنید که یک رشته را به دور یک بالن متورم وصل می‌کنید و سپس به آرامی آن رشته را می‌کشید. اگر بادکنک همان لاستیک باشد، آن رشته، تارهای تعبیه شده در بدنه است که با یک لاستیک پوشانده می‌شوند.این تار‌ها استحکام و پایداری لاستیک را تامین می‌کند و در حین رانندگی نیرو‌های فرمان و ترمز را منتقل می‌کند.
حین تولید یک تایر و یا در هنگام ساخت لایه‌ها‌ی آن که کمربند فلزی و آج بهم متصل می‌شوند یک یا دو همپوشانی وجود دارد.این همان همپوشانی‌ای است که گاهی اوقات به صورت فرو‌رفتگی بعد از این که تایر را باد می‌کنند قابل مشاهده است.
اما اگر هرگونه شکی دارید این تو رفتگی‌ها را با یک متخصص چک کنید.

(تشخیص و شنایی بریدگی(پاره‌گی
بریدگی‌ها نتیجه اثرات بیرونی مانند شرایط بد جاده ، بیرون زدگی قطعات بدنه یا اشیاء تیز خارجی مانند سنگ یا شیشه است. اگر متوجه خسارتی روی سطح تایر شبیه یک بریدگی شدید، بهتر است لاستیک خود را فورا به یک متخصص نشان دهید.

سوراخ شده‌گی و پنچری
سوراخ‌ها نتیجه اشیاء تیز برای مثال میخ و شیشه شکسته در جاده هستند که در سطح تایر سوراخ ایجاد می‌کنند.اگر سوراخ به اندازه کافی عمیق باشد فشار باد لاستیک شروع به کم شدن می‌کند. اگر متوجه شدید که یک یا چند تایر شما به صورت مداوم فشار باد خود را از دست می‌دهد، و یا اگر میخی در آج یا بدنه لاستیک خود پیدا کردید در اسرع وقت آن را تعمیر کند.

چگونه از این خسارات جلوگیری کنیم؟
موقعیت تایر‌های اتومبیل را در فواصل زمانی منظم تغییر دهید(مگر اینکه از سوی سازنده آن توصیه نشده باشد) تا وضعیت سایش لاستیک‌ها نیز بهبود یابد.موقعیت تایر‌ها بهتر است جا‌به‌جا شوند برای مثال هنگام انتقال فصلی لاستیک‌های تابستانی به زمستانی.
جا‌به‌جایی چرخ‌ها از محور‌های قدرتمند به محور ضعیف‌تر (از جلو به عقب) به طور مرتب، امکان سایش یکنواخت را فراهم می‌کند. اما مثل همیشه، توصیه های ارائه شده توسط سازنده خودرو را رعایت کنید.
اگر خود را در شرایطی دیدید که مجبور به رانندگی با یک مانع شدید،به آرامی هرچه تمام و به صورت عمود با سطح جاده حرکت کنید.پس از آن، لاستیک‌های خود را از نظر آسیب‌های بیرونی مانند بریدگی و ترک‌خوردگی و یا بیرون‌زدگی بررسی کنید.همچنین از رانندگی در جاده‌های غیر آسفالت در حد امکان بپرهیزید.

منبع: کانتیننتال